Gastroenteroloji, sindirim sistemi hastalıklarını inceleyen tıp dalıdır. Ağızdan başlayıp anüsle sona eren sindirim kanalı ve bu sisteme bağlı organlar olan karaciğer, safra kesesi ve pankreas da gastroenterolojinin ilgi alanına girer. Gastroenterologlar; reflü, gastrit, ülser, irritabl bağırsak sendromu (IBS), hepatit, siroz, safra taşı, pankreatit ve kolorektal kanser gibi birçok hastalığın tanı ve tedavisini yapar.

Gastroenterolojinin Kapsamı

Gastroenteroloji oldukça geniş bir alanı kapsar. Başlıca incelenen sistem ve organlar şunlardır:

• Yemek borusu (özofagus): Yutma problemleri, reflü, özofajit gibi hastalıklar.
• Mide: Gastrit, ülser, mide kanseri.
• İnce ve kalın bağırsak: Crohn hastalığı, ülseratif kolit, IBS, polipler.
• Karaciğer: Hepatit A, B, C; karaciğer yağlanması, siroz.
• Safra kesesi ve yolları: Safra taşları, safra kesesi iltihabı.
• Pankreas: Pankreatit ve pankreas tümörleri.

Tanı Yöntemleri

Gastroenterolojik hastalıkların tanısında çeşitli görüntüleme ve endoskopik yöntemler kullanılır:

• Endoskopi (gastroskopi): Mide ve yemek borusunu incelemek için kullanılır.
• Kolonoskopi: Kalın bağırsak hastalıklarını tanımak için kullanılır.
• Ultrasonografi, BT ve MR: Karaciğer, safra yolları ve pankreasın görüntülenmesinde önemlidir.
• Laboratuvar testleri: Karaciğer enzimleri, dışkı ve kan testleri ile destekleyici bilgi elde edilir.

Sık Görülen Hastalıklar

1. Reflü (GERD): Mide asidinin yemek borusuna kaçmasıyla oluşur. Göğüs yanması ve ekşime en yaygın belirtilerdir.
2. Gastrit ve Ülser: Mide iç yüzeyinin iltihabı ve mukozanın hasarıdır. Helicobacter pylori enfeksiyonu sık görülen bir nedenidir.
3. İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS): Karın ağrısı, gaz, şişkinlik ve düzensiz dışkılama ile seyreder.
4. Crohn ve Ülseratif Kolit: Kronik inflamatuvar bağırsak hastalıklarıdır. İshal, karın ağrısı ve kilo kaybı yapar.
5. Hepatit ve Siroz: Karaciğerin iltihaplanması ve ileri dönem hasarıdır. Alkol, virüsler ve yağlanma gibi nedenleri vardır.

Tedavi Yöntemleri

Hastalık türüne göre tedavi yöntemleri değişiklik gösterir. Genellikle:

• İlaç tedavileri: Asit baskılayıcılar, antibiyotikler, antiinflamatuvar ilaçlar.
• Endoskopik işlemler: Polip çıkarma, kanama durdurma gibi müdahaleler.
• Cerrahi girişimler: Özellikle tümör, bağırsak tıkanıklığı veya safra taşı gibi durumlarda uygulanır.
• Yaşam tarzı değişiklikleri: Diyet düzenlemeleri, sigara ve alkol bırakma, stresten uzak durma önemlidir.